Αρχείο

3 Ιουνίου 2014

Περί Κεντροδεξιάς ο λόγος (Άρθρο της Μαριέττας Γιαννάκου)

Στην Ελλάδα η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών και ένα διάχυτο πνεύμα μηδενισμού και κυνισμού, που επικρατεί σε σχέση με την πολιτική, μας έχει στερήσει από την ουσία των πραγμάτων. Δηλαδή, να μιλήσουμε με όρους ιδεολογίας, θέσεων και κυβερνητικού προγράμματος. Ετσι, η πολιτική αντιπαράθεση συχνά εξαντλείται στην ανταλλαγή φραστικών πυρών για επουσιώδη ζητήματα, δίχως οι...

πολίτες να κατανοούν τελικά τις πραγματικές διαφορές επιλογών και τα περιθώρια σύνθεσης.

Ο κατακερματισμός των κλασικών πολιτικών δυνάμεων των περασμένων δεκαετιών, επιχειρείται να αντιμετωπισθεί με γενικόλογες θεωρίες περί κεντροδεξιάς και περί κεντροαεριστεράς που θα δημιουργηθούν εκ των άνω, με συμφωνίες συμφερόντων. Εχοντας τη μακρά εμπειρία στον χώρο της κεντροδεξιάς πολιτικής στην Ελλάδα, στον ευρωπαϊκό και τον διεθνή χώρο, θέλω να καταθέσω την προσωπική μου άποψη για το πώς πρέπει να είναι μια κεντροδεξιά αποτελεσματική, που θα απολαμβάνει της εμπιστοσύνης των πολιτών. Ακόμη και αυτών που δεν την ψηφίζουν.

Η κεντροδεξιά στην Ευρώπη είναι σταθερά προσηλωμένη καθ’ όλη τη μεταπολεμική περίοδο στις αξίες και τις πολιτικές της Κοινωνικής Οικονομίας της Αγοράς. Η τελευταία θεμελιώνεται σε τέσσερις βασικές αρχές:

• Στην ατομική ελευθερία και την ευθύνη του πολίτη έναντι του κράτους.

• Στην ελεύθερη αγορά, την προστασία της ατομικής ιδιοκτησίας και του ανταγωνισμού.

• Στην αλληλεγγύη προς τους αδύνατους και τη διασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης.

• Στην πλήρη αποδοχή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, όπως ισχύουν στην Ε.Ε.

Για να επιστρέψουμε στην ελληνική πραγματικότητα, τον χώρο της κεντροδεξιάς πολλοί επιχείρησαν να ερμηνεύσουν σύμφωνα με τις επιδιώξεις τους. Από την αριστερά, επαναλαμβάνονται στερεότυπα που συνδέουν τη δεξιά με τον αυταρχισμό. Αλλοι επιδιώκουν να επιβάλουν στον χώρο την ατζέντα τους με παρωχημένες ευρω-φοβικές αντιλήψεις, εθνοκαπηλεία και συνωμοσιολογία. Ωστόσο, η κλασική ενοποιημένη κεντροδεξιά που κινείται ανάμεσα στη δημοκρατική δεξιά και τη σοσιαλδημοκρατία, είναι αυτή που θεμελίωσε τη δημοκρατία το 1974, εδραίωσε τη μετριοπάθεια και τον πλουραλισμό, έδωσε ευρωπαϊκό προσανατολισμό στη χώρα, την κατέστησε συμμέτοχο της ευρωπαϊκής ιδέας.

Παρακολουθώντας την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, διαπιστώνουμε ότι στις περισσότερες χώρες δεν υπάρχει ενιαία κεντροδεξιά. Οι φιλελεύθερες δυνάμεις πορεύονται χωριστά, ενώ στη χώρα μας βρίσκονται σε αδυναμία αυτόνομης εκπροσώπησης. Οι δεξιές δυνάμεις στην Ελλάδα είναι κατακερματισμένες και ορισμένες αμφισβητούν τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Η Νέα Δημοκρατία μέχρι την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης προφανώς κάλυπτε διαφόρων τάσεων ψηφοφόρους, αλλά στελέχη με ακραίες απόψεις δεν έπαιζαν κανένα ρόλο στην πορεία του κόμματος. Αυτοί απέκτησαν δημόσιο ρόλο τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και της οικονομικής κρίσης. Εξάλλου ο αποδυναμωμένος ρόλος των ηγεσιών έναντι των χρηματοπιστωτικών συμφερόντων οδήγησε σε ασαφή πολιτικό λόγο, αποθέωση της επικοινωνιακής τακτικής χωρίς ουσιαστικό μήνυμα, περιστασιακή ενσωμάτωση ακραίων για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, απόψεων και εντέλει σε θεωρίες περί «δεξιάς πολυκατοικίας» ή μεγάλης κεντροδεξιάς που θα δημιουργηθεί με την ικανοποίηση των φιλοδοξιών διαφόρων προσώπων που θα μπορούσαν να δώσουν στίγμα, άλλοτε δεξιότερο και άλλοτε αριστερότερο.

Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν μπορεί να δημιουργήσει μια πραγματικά ευρεία κεντροδεξιά παράταξη. Τα αποτελέσματα άλλωστε των ευρωεκλογών έδειξαν ότι κανένα από τα υπάρχοντα κόμματα δεν μπορεί σήμερα να πάρει μία ισχυρή εντολή από τους πολίτες. Πρέπει, λοιπόν, να επιστρέψουμε στις αξίες μας και στη βάση της δημοκρατίας. Για να διαμορφώσουμε μέσα στην κοινωνία, και όχι μακριά από αυτήν, το νέο πολιτικό και ιδεολογικό μας στίγμα. Για να προετοιμάσουμε ένα ολοκληρωμένο κυβερνητικό πρόγραμμα σε μία συγκυρία που η χώρα έχει τις προϋποθέσεις να ξεφύγει σταδιακά από τα δεινά της κρίσης. Αυτή είναι η πραγματική μάχη που πρέπει να δώσουμε και όχι οι επιμέρους φραστικές αντιπαραθέσεις και τα τηλεοπτικά σόου «των χαϊδεμένων» από τα συμφέροντα των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ολα αυτά συνιστούν στρέβλωση της πραγματικότητας, που μαζί με τη θεωρία περί ανανέωσης «στα τυφλά» με την ελπίδα ν’ αποκτηθεί εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό προσωπικό, αποδυναμώνουν τη λαϊκή εντολή υποκαθιστώντας τη λειτουργούσα δημοκρατία από εξωθεσμικούς μηχανισμούς.

Μόνο η δημοκρατία μέσα στα κόμματα μπορεί να ενισχύσει τη συμμετοχή στο πολιτικό γίγνεσθαι, να φέρει άξιους ανθρώπους στην πολιτική και να απομακρύνει τον νεποτισμό που αποτελεί χαρακτηριστικό της χώρας μας μέσα στην Ευρώπη. Στο σημερινό πολιτικό πλαίσιο η Νέα Δημοκρατία, ως βασικός εκφραστής της κεντροδεξιάς παράταξης, εξακολουθεί να έχει το πλεονέκτημα των κινήσεων, το οποίο δεν πρέπει να χάσει. Είναι προφανές ότι η κατανομή της κοινοβουλευτικής δύναμης θέτει αυτονόητους κοινοβουλευτικούς περιορισμούς. Αυτό, όμως, μπορεί να συνιστά και μία πρόκληση. Να αναζητήσουμε συνθέσεις και συνεννόηση για κορυφαία ζητήματα με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις. Να αξιοποιήσουμε όλες τις καλές προτάσεις και να αποδείξουμε εμπράκτως ότι είμαστε η παράταξη της ευθύνης και της σταθερότητας για τη χώρα. Αν οι άλλες πολιτικές δυνάμεις εγκλωβιστούν στις δικές τους επιδιώξεις και αγκυλώσεις, τότε εκείνες φέρουν την ευθύνη. Αλλά στον χώρο της κεντροδεξιάς πρέπει επειγόντως να ξαναπιάσουμε το νήμα που μας συνδέει με την ισχυρή παρακαταθήκη αξιών δίχως άσκοπες αλαζονείες, τάσεις επιβολής και αποκλεισμών, αλλά και χωρίς διολίσθηση σε ακραίες επιλογές από τον φόβο της απώλειας της εξουσίας. Η ιστορία διδάσκει άλλωστε ότι ακροδεξιές επιλογές θα ευνοήσουν τους ακραίους και ποτέ τη μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη που φιλοδοξούμε να δημιουργήσουμε.

* Η κ. Μαριέττα Γιαννάκου είναι επικεφαλής της Κ.Ο. της Ν.Δ. στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

kathimerini.gr